Η εξόντωση «κατώτερων» πληθυσμιακών ομάδων στη ναζιστική Γερμανία

Ανάμεσα στο 1933 και στο 1945, που τελείωσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, η ναζιστική Γερμανία υλοποίησε συστηματικά την καταδίωξη και την την εξόντωση πολλών ανθρώπων που τους θεωρούσε «κατώτερους» ή «υπάνθρωπους»: οι Εβραίοι της Ευρώπης, οι μάρτυρες του Ιεχωβά, οι ομοφυλόφιλοι, οι σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου, οι πολιτικοί αντιφρονούντες και οι άνθρωποι με σοβαρές αναπηρίες και σωματικές βλάβες. Οι Εβραίοι ήταν τα βασικά θύματα του διωγμού, καθώς συνολικά υπολογίζεται ότι δολοφονήθηκαν περισσότερα από έξι εκατομμύρια. 

Ήδη από τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του Χίτλερ στη Γερμανία (1933-1935) ψηφίστηκαν νόμοι που επέβαλαν υποχρεωτική στείρωση και απαγόρευση γάμου στους ανάπηρους. Αυτή η ακραία εκδοχή του κοινωνικού δαρβινισμού διδασκόταν στα σχολεία και υποστηριζόταν δημόσια από τους επιστήμονες.

Το 1939 τέθηκε σε εφαρμογή με μυστικότητα το πρόγραμμα Τ-34, με το οποίο περίπου 70.000 άνθρωποι με σωματικές ή πνευματικές αναπηρίες θανατώθηκαν με αέριο ή με δηλητήριο σε επιλεγμένα ιδρύματα.

H μοίρα των τσιγγάνων

Οι νόμοι φυλετικής καθαρότητας των ναζί επεκτάθηκαν και στους Ρομά που ζούσαν στη ναζιστική Γερμανία. Οι Τσιγγάνοι υφίσταντο διακρίσεις ήδη πριν από το 1933. Το ναζιστικό καθεστώς τους κατέτασσε στα «μη κοινωνικά» άτομα και το 1936 ιδρύθηκε ένα Κεντρικό Γραφείο του Ράιχ για την καταπολέμηση προβλημάτων που πιθανώς δημιουργούσαν οι τσιγγάνοι. Το Σεπτέμβριο 1939 αποφασίστηκε η σύλληψη, ο εκτοπισμός και ο εγκλεισμός 30.000 Ρομά της Γερμανίας σε γκέτο που δημιούργησαν οι ναζί στην κατεχόμενη Πολωνία. Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου διατάχθηκε η μεταφορά τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. H απόφαση για την «τελική λύση», δηλαδή την εξόντωση των τσιγγάνων στα στρατόπεδα θανάτου λήφθηκε τον Δεκέμβριο του 1942. 

Πάνω από 20.000 τσιγγάνοι, άντρες, γυναίκες και παιδιά, βρήκαν το θάνατο στους θαλάμους αερίων του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Στις κατεχόμενες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης δολοφονήθηκαν, σύμφωνα με εκτιμήσεις, άλλοι 250.000 τσιγγάνοι. Μόνο ένα μικρό ποσοστό του ευρωπαϊκού πληθυσμού των Pόμα στις χώρες που κατέλαβε η Γερμανία κατάφερε να επιβιώσει από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι γερμανικές αρχές αναγνώρισαν επίσημα ότι οι τσιγγάνοι υπήρξαν θύματα γενοκτονίας μόλις το 1982.

Η εξόντωση των Εβραίων

Ο αντισημιτισμός του Χίτλερ και των εθνικοσοσιαλιστών έγινε για πρώτη φορά εμφανής στις διακρίσεις και στη στέρηση των δικαιωμάτων των Εβραίων και οδήγησε, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στο Ολοκαύτωμα. Η αποκαλούμενη «τελική λύση του εβραϊκού ζητήματος» (Endlösung), την οποία είχε υποδείξει ο Χίτλερ ήδη στο βιβλίο του «Ο Αγών μου» («Mein Kampf»), δηλαδή η εξόντωση όλων των Εβραίων, είχε ως θύματα περίπου έξι εκατομμύρια Εβραίους σε όλη την Ευρώπη.

Τα πραγματικά αίτια του αντισημιτισμού του δεν προέκυψαν όμως μόνο και μόνο από τα προσωπικά του πάθη. Ο Χίτλερ είχε πρόβλημα να ενώσει πολλές αντικρουόμενες μερίδες του γερμανικού λαού κάτω από την επιρροή του και οι Εβραίοι έπαιξαν τον ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου, ο οποίος ευθυνόταν για όλα ανεξαιρέτως τα δεινά της Γερμανίας, αν και οι Εβραίοι αποτελούσαν μόνο το 2% του συνολικού πληθυσμού της χώρας.

Έτσι, ο Χίτλερ απέδωσε στους Εβραίους την ήττα της Γερμανίας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την κακή στάση αρκετών πολιτικών της ηγετών στο Μεσοπόλεμο, τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε το γερμανικό κράτος την ίδια περίοδο.

 

Εικόνα από ναζιστικό παιδικό βιβλίο: ο Εβραίος δάσκαλος και οι Εβραίοι μαθητές του διώχνονται από το γερμανικό σχολείο.

«Πέταξε τους Εβραίους έξω», γερμανικό παιδικό παιχνίδι. Το 1938 πουλήθηκαν ένα εκατομμύριο τέτοια παιχνίδια.

Την όλη υπόθεση χειρίστηκε με εξαιρετική φροντίδα ο υπουργός «Προπαγάνδας» της ναζιστικής Γερμανίας Γιόζεφ Γκέμπελς, ο οποίος κατάφερε να συνενώσει κάτω από την ίδια «στέγη» ασυμβίβαστες κοινωνικές ομάδες, όπως ήταν η πρωσική αριστοκρατία και οι εύποροι βιομήχανοι από τη μια και η φτωχή εργατική τάξη και οι κομουνιστές από την άλλη, κοινωνικά στρώματα τα οποία μισούνταν μεταξύ τους θανάσιμα. Ο Γκέμπελς κατηγορούσε τους Εβραίους ότι βρίσκονταν πίσω από καθεμιά από αυτές τις κοινωνικές ομάδες, αποφεύγοντας έτσι να πάρει το μέρος της μιας ή της άλλης και να ταυτιστεί μαζί της. 

Ο Γιόζεφ Γκέμπελς, υπουργός Δημόσιας Διαφώτισης και Προπαγάνδας στη ναζιστική Γερμανία. (1935). Το Υπουργείο Προπαγάνδας έλεγχε τον Τύπο, την τέχνη, το ραδιόφωνο, τη λογοτεχνία, το θέατρο και τη μουσική. Οι ναζιστές αμέσως μόλις πήραν την εξουσία στη Γερμανία απαγόρευσαν την κυκλοφορία σε χιλιάδες εφημερίδες και περιοδικά.

Ο αντισημιτσμός εκείνος υπήρξε για τους Ναζί ο μοχλός της πολιτικής χειραγώγησης μιας χώρας η οποία επρόκειτο να υποταχθεί στο δόγμα «Ένα έθνος, ένας λαός, ένας ηγέτης» (Ein Nation, ein Volk, ein Führer). 

Γιώργος Ράμιας, Α3